Chó Collie, với bộ lông mượt mà và trí thông minh vượt trội, là giống chó chăn cừu nổi tiếng, từng làm say lòng khán giả qua hình ảnh “Lassie” trong phim. Tại Việt Nam, Collie ngày càng được yêu thích nhờ vẻ ngoài quý phái và tính cách thân thiện. Bạn muốn tìm hiểu về nguồn gốc, cách chăm sóc, hay mẹo chọn mua một chú chó Collie? Hãy cùng khám phá hành trình nuôi dưỡng người bạn bốn chân này qua bài viết chi tiết dưới đây!
1. Tìm Hiểu Về Giống Chó Collie
Nguồn Gốc Chó Collie: Từ Cao Nguyên Scotland
Chó Collie có nguồn gốc từ vùng cao nguyên Scotland, xuất hiện từ thế kỷ 18. Ban đầu, chúng được nuôi để chăn cừu, nhờ khả năng điều khiển đàn gia súc với sự nhanh nhẹn và thông minh. Tên “Collie” có thể bắt nguồn từ từ “colley” – loại cừu mặt đen mà chúng chăn dắt.
Vào thế kỷ 19, Nữ hoàng Victoria đã yêu mến Collie, giúp chúng trở thành giống chó cảnh được săn đón ở châu Âu. Bộ phim “Lassie Come Home” (1943) đã đưa chó Collie lên tầm biểu tượng toàn cầu. Tại Việt Nam, Collie được nuôi ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, đặc biệt trong các gia đình yêu thích chó thông minh và thanh lịch.
Phân Loại Chó Collie: Đa Dạng Nhưng Thanh Tao
Chó Collie được chia thành hai loại chính, khác biệt về ngoại hình và mục đích sử dụng:
-
Rough Collie: Lông dài, dày, sang trọng, là “Lassie” nổi tiếng. Phổ biến làm chó cảnh và thú cưng gia đình.
-
Smooth Collie: Lông ngắn, mượt, ít phổ biến hơn, thường dùng để chăn cừu hoặc làm chó làm việc.
Ngoài ra, còn có Border Collie, một nhánh riêng biệt, nhưng bài viết này tập trung vào Rough và Smooth Collie – những giống Collie truyền thống. Rough Collie là loại được yêu thích nhất tại Việt Nam nhờ bộ lông ấn tượng.
Đặc Điểm Ngoại Hình: Quý Phái Như “Lassie”
Chó Collie sở hữu vẻ ngoài thanh lịch, dễ nhận biết:
-
Kích thước: Cao 51-61 cm (đực), 46-56 cm (cái), nặng 18-30 kg.
-
Đầu: Thon, mõm dài, mắt hình hạnh nhân, tai gập một phần, tạo vẻ mặt thông minh, dịu dàng.
-
Lông:
-
Rough Collie: Lông dài, dày, bờm quanh cổ như sư tử, cần chải thường xuyên.
-
Smooth Collie: Lông ngắn, mượt, dễ chăm sóc hơn.
-
-
Cơ thể: Thân hình cân đối, ngực sâu, chân dài, đuôi rậm lông, cong nhẹ.
-
Màu lông: Sable (nâu vàng), tricolor (đen-trắng-nâu), blue merle (xám xanh), hoặc trắng phối các màu trên. Sable là màu phổ biến nhất.
Dáng đi uyển chuyển, ánh mắt thông minh khiến chó Collie trông như quý tộc trong thế giới chó.
Đặc Điểm Tính Cách: Thông Minh, Dịu Dàng, Trung Thành
Chó Collie nổi bật với những phẩm chất đáng yêu:
-
Thông minh: Xếp hạng top 16 giống chó thông minh nhất (theo Stanley Coren), học lệnh nhanh, giỏi giải quyết vấn đề.
-
Dịu dàng: Thân thiện với trẻ em, người lớn, và cả thú cưng khác, là chó gia đình lý tưởng.
-
Trung thành: Gắn bó với chủ, sẵn sàng bảo vệ gia đình, như Lassie đã thể hiện.
-
Năng động: Yêu thích chạy nhảy, chơi đùa, cần không gian để vận động.
-
Cảnh giác: Sủa để báo động khi có người lạ, nhưng không hung hăng.
Tuy nhiên, Collie có thể nhút nhát nếu không được xã hội hóa sớm. Chúng cũng nhạy cảm, cần được đối xử nhẹ nhàng và yêu thương.
2. Cách Nuôi Chó Collie: Hành Trình Chăm Sóc “Lassie”
Nuôi chó Collie đòi hỏi sự chú ý đến bộ lông, vận động và huấn luyện, vì chúng là giống chó năng động và thông minh. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để giữ Collie luôn khỏe mạnh và hạnh phúc.
Thức Ăn Của Chó Collie: Dinh Dưỡng Cho Sức Khỏe Và Bộ Lông
Chó Collie cần chế độ ăn giàu protein và chất xơ để duy trì cơ bắp và lông mượt:
-
Thức ăn khô: Chọn hạt dành cho chó lớn, chứa protein từ thịt bò, gà, cá (như Orijen, Acana, Royal Canin Medium). Hạt giàu omega-3 giúp lông bóng mượt.
-
Thức ăn tươi: Thịt bò, gà, cá (nấu chín), kết hợp gạo lứt, khoai lang, rau củ (bí đỏ, bông cải xanh). Tránh đồ sống để phòng ký sinh trùng.
-
Snack: Xương gặm lớn, bánh thưởng giàu protein, hỗ trợ làm sạch răng và huấn luyện.
-
Thực phẩm cấm kỵ: Sô-cô-la, hành tây, tỏi, đồ mặn, ngọt, hoặc thực phẩm nhiều carbohydrate đơn (như ngô).
Cung cấp nước sạch liên tục, đặc biệt sau các buổi vận động.
Chế Độ Dinh Dưỡng Theo Giai Đoạn: Nuôi Dưỡng Từ Nhỏ Đến Lớn
Mỗi giai đoạn phát triển cần chế độ ăn phù hợp:
-
1-2 tháng tuổi: Ăn sữa mẹ hoặc sữa công thức, bổ sung pate mềm. Chia 5-6 bữa/ngày, mỗi bữa 30-50g.
-
3-6 tháng tuổi: Chuyển sang cháo thịt, cá, rau củ nấu nhừ, kết hợp hạt ngâm. Giảm còn 3-4 bữa/ngày, mỗi bữa 100-150g.
-
6-12 tháng tuổi: Ăn 2-3 bữa/ngày với thực phẩm giàu protein (thịt, cá), carbohydrate (gạo, khoai), và chất xơ (rau). Khẩu phần 200-300g/ngày.
-
Chó trưởng thành: Duy trì 2 bữa/ngày, bổ sung omega-3 (dầu cá) để lông bóng. Tổng lượng thức ăn 300-500g/ngày, tùy cân nặng.
Theo dõi cân nặng để tránh béo phì, vì Collie dễ tích mỡ nếu ít vận động.
Cách Chăm Sóc, Vệ Sinh: Giữ Collie Luôn Thanh Lịch
Chăm sóc chó Collie tập trung vào lông, vận động và sức khỏe:
-
Chải lông:
-
Rough Collie: Chải 3-4 lần/tuần bằng bàn chải lông mềm để tránh rối. Vào mùa rụng lông (xuân, thu), chải hàng ngày.
-
Smooth Collie: Chải 1-2 lần/tuần để loại bỏ lông chết.
-
-
Tắm: Tắm mỗi 4-6 tuần với dầu gội chó dịu nhẹ. Sấy khô hoàn toàn để tránh nấm da.
-
Vệ sinh tai và răng: Lau tai hàng tuần và đánh răng 2-3 lần/tuần để ngăn nhiễm trùng và mảng bám.
-
Cắt móng: Cắt mỗi 4-6 tuần nếu móng không tự mài mòn khi chạy.
-
Vận động: Collie cần 1-2 giờ vận động/ngày, như chạy bộ, đi dạo, hoặc chơi ném bóng. Sân vườn rộng hoặc công viên là lý tưởng.
Tránh để Collie ở nơi quá nóng, vì lông dày (đặc biệt Rough Collie) dễ gây sốc nhiệt.
Các Vấn Đề Sức Khỏe: Bảo Vệ “Lassie” Khỏe Mạnh
Chó Collie có sức khỏe tốt, nhưng dễ gặp một số vấn đề di truyền:
-
Loạn sản xương hông: Gây đau, khó di chuyển. Chọn chó có bố mẹ khỏe để giảm nguy cơ.
-
Bệnh mắt (PRA, CEA): Viêm võng mạc tiến triển (PRA) hoặc dị tật mắt Collie (CEA) có thể gây mù. Kiểm tra mắt định kỳ.
-
Dị ứng da: Lông dài dễ bị nấm hoặc kích ứng. Dùng dầu gội chống nấm và giữ vệ sinh sạch sẽ.
-
Béo phì: Dễ xảy ra nếu ít vận động. Kiểm soát khẩu phần ăn chặt chẽ.
-
Nhạy cảm thuốc: Một số Collie mang gen MDR1, nhạy cảm với thuốc (như Ivermectin). Kiểm tra gen trước khi dùng thuốc.
Đưa Collie đến bác sĩ thú y mỗi 6 tháng để tiêm phòng và kiểm tra sức khỏe.
Lưu Ý Khi Nuôi Chó Collie: Xây Dựng Tình Bạn Bền Vững
-
Huấn luyện từ nhỏ: Dạy lệnh cơ bản từ 2-3 tháng tuổi để tận dụng trí thông minh và kiểm soát bản năng chăn dắt.
-
Xã hội hóa sớm: Cho Collie tiếp xúc với người, chó, và môi trường mới để tránh nhút nhát.
-
Kích thích trí não: Cung cấp đồ chơi giải đố hoặc bài tập huấn luyện để giữ Collie bận rộn.
-
Không la mắng: Collie nhạy cảm, dễ stress nếu bị quát tháo. Dùng phương pháp khen thưởng khi huấn luyện.
-
Không gian rộng: Collie cần chỗ chạy nhảy, không phù hợp với không gian quá chật.
3. Kinh Nghiệm Mua Chó Collie: Chọn “Lassie” Chuẩn Đẹp
Bảng Giá Chó Collie: Đầu Tư Cho Người Bạn Quý Phái
Giá chó Collie tại Việt Nam phụ thuộc vào nguồn gốc, độ thuần chủng và loại (tính đến tháng 5/2025):
-
Collie sinh tại Việt Nam: 10-20 triệu đồng/con, thường không có giấy tờ.
-
Collie thuần chủng, có giấy tờ: 25-40 triệu đồng/con, từ trại uy tín trong nước.
-
Collie nhập khẩu (Mỹ, châu Âu): 50-100 triệu đồng/con, đi kèm giấy tờ quốc tế (AKC, FCI).
-
Rough Collie màu sable hoặc blue merle: Giá cao hơn, từ 40-80 triệu đồng/con.
Smooth Collie thường rẻ hơn Rough Collie khoảng 5-10 triệu đồng.
Lưu Ý Khi Mua Chó Collie: Tìm Người Bạn Hoàn Hảo
Để chọn được một chú chó Collie khỏe mạnh, bạn cần lưu ý:
-
Chọn nơi uy tín: Mua tại trại chó có giấy phép hoặc cửa hàng thú cưng đáng tin cậy. Kiểm tra đánh giá từ khách hàng trước.
-
Kiểm tra giấy tờ: Yêu cầu giấy chứng nhận nguồn gốc, gia phả, và lịch tiêm phòng để đảm bảo chó thuần chủng.
-
Quan sát sức khỏe: Chọn chó hoạt bát, mắt sáng, lông mượt, không có dấu hiệu ốm yếu như chảy mũi, đi khập khiễng.
-
Kiểm tra ngoại hình: Collie chuẩn có đầu thon, thân cân đối, lông mượt (dài hoặc ngắn tùy loại).
-
Hỏi về bố mẹ: Xem hình hoặc gặp bố mẹ để đánh giá sức khỏe và nguy cơ bệnh di truyền (mắt, hông).
-
Bảo hành sức khỏe: Trại uy tín thường cung cấp bảo hành 7-30 ngày để xử lý các vấn đề sức khỏe bất ngờ.
Chó Collie, với vẻ ngoài thanh lịch và trí thông minh đáng kinh ngạc, là người bạn đồng hành lý tưởng cho những ai yêu thích sự trung thành và năng động. Từ việc chăm sóc bộ lông, cung cấp dinh dưỡng, đến huấn luyện, hành trình nuôi Collie đòi hỏi tình yêu và sự đầu tư, nhưng đổi lại là những khoảnh khắc đáng nhớ bên một “Lassie” của riêng bạn.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chó Collie và sẵn sàng chào đón một người bạn bốn chân vào gia đình. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần thêm mẹo chăm sóc, hãy để lại bình luận nhé! Chúc bạn và chú cún Collie có những ngày tháng thật hạnh phúc!